Niet voor dames

6 april 2011

Geïnspireerd door het enthousiaste verslag van Ko Veldkamp, die eerder deze week de Ruidhorn bezocht, trok ik mijn wandelschoenen aan om samen met een vriendin op onderzoek te gaan. Ko was zo vriendelijk om mij uit te leggen waar die kijkschermen precies staan.

2011-04-06ruidhorn
Op dit kaartje staat de oude situatie aangegeven, zoals die was vóórdat het terrein heringericht werd als plasdrasgebied. De drie nummers duiden op de locaties waar zich de kijkschermen bevinden. Van punt 1 naar punt 3 is het een wandeling van ongeveer 3 kilometer, dus dat is goed te doen. Maar u moet natuurlijk ook nog weer terug!

Het is bewolkt met zuidwestenwind, windkracht 5; later op de dag zal de zon zich laten zien. Nieuwsgierig bekijken we kijkscherm 1. Inderdaad hufterproof. Spiksplinternieuw roest. Nog geen hartje in gekrast. Lekker organisch ook. Ik vind het wel wat hebben, zo’n roestbult als een slappe bunker in de heuvel  geplet. Ik ben benieuwd naar het uitzicht. Er zijn negen kijkgaten, maar de bovenste zijn veel te hoog voor mij en de onderste veel te laag.

2011-04-06ruidhorn1
“De drie kijkschermen zijn zo uitgevoerd, dat ook de allerkleinste bezoekers wat kunnen zien”,  schrijft Ko. Ja, zelfs voor de allerallerallerkleinsten, die nog niet eens “aalscholver“ kunnen zeggen, is het mogelijk om door de vier onderste kijkgaten te spieden; dan zijn er nog twee openingen voor de basisschoolleerlingen en de bovenste zijn voor de mannen.  Ikzelf kan alleen gebukt naar buiten kijken, terwijl ik toch een redelijk normale lengte heb voor een vrouw: 1.66 m. Maar het meest rechtse kijkgat is door ons toch wel te gebruiken, omdat de aarde daar is opgehoogd.
Het is een mooi gebiedje waar je hier op uitkijkt. Een grote groep Brandganzen landt luidruchtig op het eilandje voor ons. Plezierig van deze plek is dat het licht van de goede kant komt, maar de stevige zuidwestenwind valt ons verraderlijk in de rug aan, zodat we al gauw weer verder gaan. Langs de Lauwersweg heb je trouwens ook uitstekend zicht op het gebied; de vogels trekken zich niet veel van ons aan.
Natuurlijk eerst even de dijk op, altijd spannend, benieuwd wat voor landschap zich er ontvouwt. Het is oplopend tij. Kwelders zijn altijd mooi, al was het maar om het licht dat erop valt en de weerspiegeling van de wolken in het water. Een grote groep Wulpen kiest het luchtruim, opgeschrikt door een roofvogel.

Maar goed, we komen voor de kijkschermen, dus de pas erin en op naar de volgende. Die staat vlak voor de gaslocatie. Een geheel ander ontwerp. Kaarsrecht en streng bewaakt het de gasvlam als een wachter van het Olympisch vuur.
Verbaasd bekijk ik de kijkgaten. Dit uitkijkpunt is wel héél erg kindvriendelijk: 5 voor de kleinste peuters, 6 voor de basisschool en 4 voor de mannen. Voor ons vrouwen biedt dit punt geen uitkijk. Ik denk dat de ontwerper geen vogelaar is. Of dat hij een hekel aan vrouwen heeft. Of aan kleine mannen. Maar dan valt het kwartje: de wand is natuurlijk per ongeluk op zijn kop in het zand geplaatst. Omgekeerd zijn er voldoende kijkgaten voor zowel mannen als vrouwen. En ook nog voor 4 koters, dat moet toch genoeg zijn bij de huidige stand van de voortplantingsdrift.

2011-04-06ruidhorn2
Ik ga maar even naast het scherm staan om te zien wat het uitzicht te bieden heeft. Ook dit terrein is mooi ingericht. Heel veel eenden en ganzen hebben hun toevlucht gevonden op de talloze eilandjes. Een  viertal Pijlstaarten, tientallen Wintertalingen en heel veel Kluten.

De derde kijkwand vind ik al van verre een goed idee. Een Camelot  waar ieder moment een ridder van de tafelronde onder luid trompetgeschal ten strijde kan trekken, of een vermoeide schone dame een zitbank en een geconfijt kwarteltje kan aanbieden.
Al bij het benaderen ervan vliegen tientallen kkv’tjes op.  Witte kwikken, zelfs enkele gele, Graspiepers  en hoog in de lucht een jubelende Veldleeuwerik.

2011-04-06ruidhorn3
Een vluchtige inspectie leert dat ook hier de kijkgaten oneerlijk verdeeld zijn: 6 mannengaten, 10 (!) kindergaten en geen voor de vrouwen. King Arthur had dit euvel makkelijk kunnen verhelpen door een paar van zijn ridders vrij te stellen voor het ophogen van een gedeelte van de bodem. Of had hij er desnoods maar een berg zand en een schep neergezet!
Door al die overbodige kijkgaten is het zelfs achter het scherm erg winderig. Daar heb je behoorlijk wat crèches en schoolklassen voor nodig om die tochtgaten te dichten.
En waar laat je de telescoop?

Inmiddels is de zon gaan schijnen en wordt het, ondanks de straffe wind, aardig warm.
Wat een geweldig mooi gebiedje! Prachtig ingericht als compensatie voor het verlies van het natuurgebied in de Eemshaven. De vogels hebben het feilloos weten te vinden.
Qua vormgeving vind ik de drie kijkschermen en hun toegangspaden goed geslaagd, maar qua praktisch nut een ramp. Teveel gaten zonder functie; die zorgen alleen voor tocht. Voor mensen met mijn lengte hebben ze geen zin.
Omdat het toch een fikse wandeling is had ik het ook fijn gevonden om bijvoorbeeld bij kijkhut 3 even op een bankje plaats te kunnen nemen.

2011-04-06ruidhorn1a
Van de drie kijkschermen bevalt nummer 1 mij het beste: het licht komt er van de goede kant, de vormgeving past heel mooi in het landschap en één kijkgat is zelfs geschikt voor de vrouwelijke vogelaar.

Ik ga binnenkort nog eens terug.  Als je op openbaar vervoer bent aangewezen: vanaf het station Uithuizen is het gebied te voet bereikbaar. Heen en terug is het dan ongeveer 16 kilometer lopen, i.e. ongeveer 4 uur. Dat moet te doen zijn, want vogelen is niet voor watjes.

Ana

EPILOOG

22 juni 2011.
Vandaag was ik met een vriendin met een lengte van 1,80 cm in het natuurgebied Ruidhorn. Ik was erg benieuwd hoe het haar zou bevallen, qua uitzicht, door die kijkgaten achter de schermen van deze spilsplinternieuwe uitzichtspunten in dit vogelcompensatiegebied.
Welnu: het bleek opnieuw dat deze bouwsels als uitkijkpunten voor mensen tussen de 160 en 185 cm uitzichtsloos zijn. Zelfs als je op de tenen gaat staan; of je moet heel erg door je rug gaan.
2011-06-22ruidhorn
We zagen tot onze grote verrassing ineens dat ergens, middenin het het eerste kijkscherm van deze onbegrijpelijke kunstjesobjecten, een groot clandestien wild rafelig kijkgat ruwweg in het zware metaalroest is gezaagd, op dameshoogte. Een kraakgat. Deze subversieve daad is wellicht verricht door een boze vrouw, in het bezit van een slijptol met accu.
Een initiatief waarvan vooral ook de twee resterende kijkschermen behoorlijk zouden opknappen.